نقش زنان و آموزش کودکان در نجوم ایران

آلینوش طریان، اولین استاد زن در دانشگاه‌های ایران و کسی است که درس اخترفیزیک را برای نخستین‌بار در دانشگاه‌های کشور تدریس کرده است. از همین‌رو نام او برای تمام علاقه‌مندان و متخصصان نجوم ایران نامی آشنا و شناخته شده است و لقب «مادر نجوم ایران» به او داده شده است.

دکتر طریان، تباری ایرانی - ارمنی داشت و در ۱۸آبان سال ۱۳۰۰ شمسی در تهران متولد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گرچه که خانواده‌ای هنردوست داشت اما بر‌خلاف میل خانواده که دوست داشتند او هم در هنر و ادبیات تحصیل کند، رشته‌ فیزیک را برگزید و وارد دانشگاه تهران شد. او در این مورد در خاطراتش می‌گوید: «من به پدرم گفتم می‌خواهم کاری کنم که از عهده‌ هرکسی بر‌نیاید. من از بچگی دیده و شنیده بودم که چطور مردم می‌گویند دخترها نمی‌توانند ریاضی بخوانند یا فلان کار را انجام دهند و این همیشه باعث آزردگی من می‌شد. می‌خواستم ثابت کنم که دختر یا پسر بودن فرقی ندارد و اگر انسان استعداد و پشتکار کافی داشته باشد از عهده هرکاری بر‌می‌آید.» و این دقیقا کاری بود که آلینوش موفق به انجامش شد.
او در سال ۱۳۲۶ مدرک لیسانس خود در رشته فیزیک را از دانشگاه تهران گرفت و پس از آن هم مدتی به‌عنوان مسئول آزمایشگاه‌های فیزیک در دانشکده فیزیک دانشگاه تهران مشغول به کار شد. آلینوش طریان در آن زمان مایل به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر فیزیک بود اما دکتر محمود حسابی که استاد وی بود با درخواست او برای اختصاص بورس تحصیلی فرانسه مخالفت کرد. با این حال آلینوش تسلیم نشد و بالاخره در تابستان سال ۱۳۲۸ شمسی و با هزینه‌ شخصی و تشویق پدر برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و در بخش فیزیک اتمسفر دانشگاه پاریس مشغول به تحصیل شد. از مهم‌ترین خاطراتی که برای دکتر طریان از آن دوره باقی ‌ماند، همکاری کوتاه‌مدت با ایرن کوری، دختر ماری کوری، نخستین زن برنده جایزه نوبل و الگوی کودکی آلینوش بود.
آلینوش طریان سال ۱۳۳۷ مدرک دکترای خود را از دانشگاه سوربن گرفت و سپس به ایران بازگشت و به‌عنوان استادیار گروه فیزیک دانشگاه تهران مشغول به کار شد. دکتر طریان سپس سال ۱۳۴۳ به درجه استادی دانشگاه تهران رسید و به اولین زنی تبدیل شد که در دانشگاه‌های ایران به این درجه می‌رسد. او اولین کسی است که در دانشگاه تهران درس فیزیک ستارگان را تدریس کرد و از همین‌رو هم به «مادر نجوم ایران» شهرت یافت. از دیگر فعالیت‌های مهم دکتر طریان می‌توان به دریافت بورس دولت آلمان غربی در سال ۱۳۴۰ برای مطالعه در رصدخانه خورشیدی آن کشور و همچنین ریاست گروه تحقیقات خورشیدی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اشاره کرد.
حوزه تخصصی دکتر طریان فیزیک خورشید و بررسی این ستاره و ستاره‌های شبیه به خورشید بود. از همین‌رو نقش وی در تأسیس و ادامه فعالیت رصدخانه فیزیک خورشیدی دانشگاه تهران بسیار پررنگ بود؛ رصدخانه‌ای که قربانی طرح‌های توسعه شهری شهرداری تهران شد و امروز دیگر هیچ اثری از آن باقی نمانده و حتی تلسکوپ آن نیز به‌صورت بسیار سهل‌انگارانه‌ای رها شد و از بین رفت. دکتر‌طریان در نهایت سال ۱۳۵۸ و پس از ۳۲ سال فعالیت علمی در دانشگاه‌های مختلف به‌صورت خودخواسته بازنشسته شد. وی اسفند سال ۱۳۸۹ و در ۹۰ سالگی در تهران درگذشت. دخترکی که روزی در جامعه‌ای که به علم و خصوصا نقش زنان در آن بهایی داده نمی‌شد و مردم‌ش معتقد بودند «دخترها نمی‌توانند ریاضی بخوانند»، انبوهی از افتخارات علمی را از آن خود کرد و نامش برای همیشه در تاریخ علم کشورمان جاویدان شد؛ زندگی او چراغ راهی است برای همه‌ علاقه‌مندان به علم و به‌خصوص نجوم. در روزی که به آینده‌ زنان در نجوم توجه می‌کند، مسیر علمی‌ای که آلینوش طریان طی کرد، می‌تواند الگو و انگیزه‌ای باشد برای بسیاری از زنان علاقه‌مند به آسمان شب. بدون شک آموزش صحیح کودکان قدم مهمی است که می‌تواند تأثیر ب سزایی در این امر داشته باشد.
فردا، هشتم اردیبهشت هم روز «آموزش کودکان و نوجوانان در پیشبرد آینده نجوم» نام‌گذاری شده است. موضوعی که اجرای درست آن رابطه مستقیمی با نسل‌های بعدی و آینده‌ نجوم ایران دارد. مهسا‌محرمی، مدرس نجوم کودکان در همین رابطه به جام‌جم می‌گوید: «ایجاد تفکر علمی در کودکان و این‌که چگونه به‌دنبال علت اتفاقات باشند از هر چیزی مهم‌تر است؛ این‌که کودکان بیاموزند هر چیزی را چشم و گوش‌بسته قبول نکنند و برای پذیرش هر ادعایی به‌دنبال استدلال علمی باشند» به‌خصوص در دنیایی که اطلاعات نادرست علمی و به‌اصطلاح شبه‌علم ساده‌تر از هر زمان دیگری در اختیار جامعه قرار می‌گیرد، آموزش نسلی که قادر به صحت‌سنجی اطلاعات باشد و اجازه ندهد جریان‌های شبه‌علمی به‌راحتی گسترش پیدا کنند بسیار مهم است و نه فقط در دنیای نجوم، بلکه سطح کلی جامعه را ارتقا داده و پویاتر می‌کند.
اما ایجاد چنین فضایی نیاز به زیرساخت‌های مناسبی هم دارد. از مهم‌ترین مشکلات آموزش نجوم کودکان و نوجوانان تعداد کم مراکزی است که در این حوزه فعالیت می‌کنند؛ به‌خصوص که بیشتر این مراکز خصوصی هستند و عملا امکانات آموزشی دولتی چندانی برای آموزش این رده سنی وجود ندارد. با این حال محرمی، آینده‌ای روشنی برای نسل‌های بعدی نجوم ایران متصور است و می‌افزاید: «من آینده‌ روشنی می‌بینم، زیرا ما با یک‌سری ذهن‌های روشن و کنجکاو روبه‌رو هستیم.»
انجمن نجوم ایران همچنین روز هشتم اردیبهشت، یاد چند فعال نجوم آماتوری ایران را گرامی می‌دارد. مصطفی امام‌، شیرین حق‌شناس، سعید صادقی و آریا کریمی از منجمین آماتور تاثیرگذار سال‌های پیش بوده‌اند که دست روزگار خیلی زود آنها را از میان ما برد.
مصطفی امام، بنیان‌گذار مرکز نجوم آوااستار است؛ انجمنی که از سال ۱۳۸۸ به ترویج و آموزش نجوم می‌پردازد. شیرین‌ حق‌شناس از اعضای انجمن اخترشناسی شیراز بود و فعالیت‌های او در زمینه نجوم آماتوری و نجوم کودکان نیز هیچ‌گاه از یاد اعضای این انجمن پاک نخواهد شد. حالا افقی ۱۰ساله از نجوم ایران با تکیه بر آموزه‌های انسان‌های تاثیرگذار، پیش‌روی فعالان این حوزه است. چشم‌انداز این افق، نوید مسیر سخت و پر‌فراز و نشیبی را می‌دهد و این تلاش دوستداران نجوم است که می‌تواند جایگاه نجوم ایران را به نقطه‌ای که باید ارتقا بدهد.

 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: نجوم ایران دانشگاه های ایران دانشگاه تهران نجوم ایران دکتر طریان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۲۱۱۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آموزش حلقه مفقوده حریم خصوصی در اینترنت

اینترنت و فضای مجازی به همان میزان که مفید و سودمند است، می‌تواند مخرب باشد به‌خصوص برای کودکان و نوجوان که نمی‌توانند محتوای نامناسب و مناسب را از یکدیگر تشخیص دهند و این امر نیازمند کنترل مستقیم از سوی والدین و آموزش‌ از سوی معلمان است. - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، در عصر تکنولوژی و فناوری استفاده از تبلت و گوشی میان کودکان و نوجوانان رواج پیدا کرد؛ اما استفاده از فناوری چه اندازه کنترل شده است تا کودکان محتوا‌های مربوط به سنین خود را مشاهده کنند؟

اینترنت و فضای مجازی به همان میزان که مفید و سودمند است، می‌تواند مخرب هم باشد به خصوص برای کودکان و نوجوان که نمی‌توانند محتوای نامناسب و مناسب از یکدیگر تمییز و تشخیص دهند و نیازمند کنترل مستقیم از سوی والدین هستند؛ اما این کنترل نمی‌تواند به صورت مستمر صورت بگیرد از طرفی رهاشدن در این فضا خطراتی به همراه دارد.

حفاظت از کودکان اینترنت در کشور‌ها با وضع قوانین سختگیرانه

با پررنگ شدن استفاده از اینترنت در سراسر جهان کشورها به سمت وضع قوانینی رفتند تا فضای مناسب تری جهت استفاده کودکان و نوجوانان فراهم کنند. مثلا یکی از ایالات امریکا کودکان زیر 18 سال را بین ساعت 10:30 شب تا 6:30 صبح از استفاده رسانه‌های اجتماعی منع  کرده و استفاده از رسانه‌های اجتماعی در این ایالت برای کودکان نیاز به تأیید سن دارد. برخی قوانین در دیگر ایالت‌های امریکا نشان می‌دهد که والدین می‌توانند به حساب‌های فرزندشان دسترسی داشته باشند و شرکت‌ها از جمع‌آوری اطلاعات مربوط به کودکان زیر 13 سال بدون رضایت والدین منع شده‌اند.سنگپور

در سنگاپور نیز قوانینی برای مقابله آزار آنلاین کودکان در نظر گرفته شد، طبق این قوانین پلتفرم‌های آنلاین موظف هستند در صورت گزارش محتوای مخرب اقداماتی انجام دهند و سیستم‌هایی مانند فیلتر‌های مختلف برای محافظت از کودکان به کار گیرند.

اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا استراتژی بهتری در این زمینه در نظر گرفته و این استراتژی مجموعه‌ای از اقدامات پیشنهاد می‌‌کند که نخستین گام آن تولید محتوای آنلاین خلاقانه و آموزشی برای کودکان است که تنظیمات حریم خصوصی با استفاده از کنترل والدین انجام می‌شود. لایحه‌ای نیز برای جلوگیری و مبارزه با سوءاستفاده جنسی از کودکان در فضای آنلاین ارائه شده است.

فرانسه

فرانسه تولیدکنندگان موبایل و رایانه مانند اپل و ... را وادار می‌کند گزینه‌ای برای محدودکردن دسترسی کودکان به اینترنت را برای والدین فراهم کنند. این قانون به طور کاملاً واضح استفاده و جمع آوری اطلاعات شخصی کاربران زیر سن قانونی را برای مقاصد تجاری مانند بازاریابی مستقیم ممنوع کرده است.

هند

کشور هند دستورالعملی را برای معلمان و والدین درباره ایمنی بازی‌های آنلاین صادر کرده است. طبق این دستورالعمل خرید دراپ‌های بازی بدون تاییدیه والدین مجاز نیست و باید از روش‌های پرداخت با رمز یکبار مصرف استفاده شود. والدین و معلمان باید به کودک آموزش دهند تا حریم خصوصی خود را در فضای آنلاین محافظت کنند.

استرالیا

استرالیا پیش نویس قانونی را ارائه کرده تا شبکه‌های اجتماعی را وادار کند برای کاربران کمتر از 16 سال رضایت والدین را دریافت کنند. به این ترتیب استرالیا نیز به جمع کشور‌هایی می‌پیوندد که مشغول کنترل سنی شبکه‌های اجتماعی هستند و تلاش دارند قدرت شرکت‌های فناوری بزرگ را کنترل کنند.

انگلیس و آمریکا

سال گذشته میلادی انگلیس قانونی شامل 15 استاندارد را اجرا کرد که هدف آن حفظ حریم خصوصی برای کودکان در فضای آنلاین است.در این میان آمریکا نیز در کنار اروپا و آسیا سعی دارد از کودکان محافظت کند. طی این لایحه پلتفرم‌های آنلاین موظف می‌شوند به والدین برای کنترل بهتر فعالیت‌های آنلاین فرزندانشان کمک کنند.همچنین ابزار‌هایی در اختیار والدین کودکان زیر 16 سال قرار می‌گیرد تا از آنها محافظت شود.

چین
چین اقداماتی سختگیرانه علیه شرکت‌های فناوری بزرگ را آغاز کرد که پلتفرم‌های بزرگ باید به طور مرتب میزان حفاظت سایبری از افراد زیر سن قانونی را ارزیابی کنند تا محیطی سالم برای آنها فراهم شود. چین قوانینی برای محدود کردن وقت گذرانی افراد زیر 18 سال در بازی‌های ویدئویی نیز وضع کرد و مدت زمان مجاز برای این گروه سنی را به 3 ساعت در هفته کاهش داد.

ایران و اینترنت کودکان

سال گذشته در کشور ما با راه‌اندازی سرویس اینترنت کودک و نوجوان (سرویس 456) برای خانواده‌ها سه روش به‌منظور حفاظت از کودکان در فضای مجازی فراهم کرد که نخست با شماره‌گیری #456*، دوم از طریق سایت و سوم از طریق اپلیکیشن 456 این امکان برای خانواده‌ها فراهم‌شده تا دسترسی کودکان و نوجوانان خود به اینترنت را متناسب با سن و شرایط هر کدام تعریف و مدیریت کنند. زیرا حفاظت از کودکان در محیط اینترنت نیازمند تلاش هماهنگ والدین، تولیدکنندگان، ارائه‌کنندگان خدمات و قانونگذاران است.      

فراهم سازی فضای مجازی ویژه کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ 

در دولت سیزدهم صیانت به منظور ایجاد شرایط مناسب برای استفاده مفید، سالم کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و مراقبت از آنان در برابر آسیب‌های ناشی از آن انجام می‌شود. از جمله اهداف اجرای طرح صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی می‌توان به فراهم سازی فضای مجازی ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ اسلامی-ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن اشاره کرد.

عیسی زارع پور وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات با توجه به اینکه حوزه کودک و نوجوان در فضای مجازی حوزه بسیار مهمی است اما آن‌چنان‌که باید و شاید به آن پرداخته نشده است گفته بود که سابقه بحث حفاظت از کودکان در فضای مجازی قریب به دو دهه است که در دنیا دنبال می‌شود و در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود هم فعالیت‌های خوبی در کشور انجام شد البته در ادامه کمتر به این حوزه توجه شده است و اقدامات انجام‌ شده یا کافی نبوده یا متناسب با چارچوب‌های فرهنگی کشورمان نبوده است.

تکالیف در نظر گرفته‌شده در سند صیانت از کودکان در فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده تا با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر نهادهای فرهنگی یک محیط امن در فضای مجازی برای کودکان فراهم کند تا آن‌ها کمتر در معرض محتواهای نامناسب قرار گیرند. همچنین فراهم سازی محیط امن متناسب با سن و محتوایی که در اختیار کاربر قرار می گیرد، از دیگر تکالیف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که با همکاری خیلی خوب خانواده ارتباطات کشور و در رأس آن اپراتورهای تلفن همراه این امکان فراهم شده است.

سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی یکی از مهمترین سند‌هایی است که در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری در مورد رها بودن فضای مجازی تدوین شده است

سند صیانت از کودکان در فضای مجازی
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی یکی از مهمترین سند‌هایی است که در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری در مورد رها بودن فضای مجازی تدوین شده چرا که بر آسیب پذیرترین بخش جامعه که کودکان هستند تاکید داشته و برای کاهش آسیب پذیری در این حوزه موثر است. 

سند حمایت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، از سال 1398 در دستور کار شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته بود تا به واسطه آن اینترنت کودکان از اینترنت عمومی جامعه مستقل شود و هم تولید محتوای گسترده‌ای مخصوص کودکان و نوجوانان در فضای اینترنت انجام شود سند صیانت از کودکان در فضای مجازی خردادماه سال 1400 به تصویب رسید. 

این سند مصوب شورای عالی فضای مجازی خالق الگوی ملی برای نظم بخشی حقوقی و مدیریت فضای مجازی در ارتباط با کودکان و نوجوانان ایرانی است؛ و اصل این سند، ایجاد محیط مجازی صیانت شده برای کودکان و نوجوانان است.

کلام آخر 

محافظت از کودکان و نوجوانان در فضای اینترنت لازم و ضروری است و باید همه نهادهای مربوطه از جمله وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی و وزارت فرهنگ پای کار باشند اما این نقش پررنگ والدین است که می تواند نتیجه مطلبوب را ارائه دهد و از آن مهم‌تر آموزش به کودکان و نوجوان از سوی خانواده و معلمان نکته پررنگی است که باید به صورت ویژه به آن پرداخت.

منبع: آنا

انتهای پیام/